KAWIH KAULINAN = KAWIH BARUDAK

KAWIH KAULINAN = KAWIH BARUDAK

Kawih kaulinan  sok disebut kakawihan barudak

 Sampurasun Baraya …

Cing Cangkeling

Ieu mah paranti milang samemeh barudak ulin ucing-ucingan. Samemeh prung sok dikawihan heula ku saurang, rakitannana kieu:

Cing cangkeling manuk cingkleung cindeten

Plos ka kolong Bapa Satar buleneng

Cing Ciripit

Kawih paranti milang samemeh ucing-ucingan, rakitanna kieu :

Cingciripit tulang bajing kacapit

Kacapit ku bulu pare, bulu pare saseukeutna

Jol pa Dalang mawa wayang jrej jrek nong

Atawa rakitan nu lain :

Cing ciripit gulali lobang

 Saha nu kacapit tunggu lawang

Prang-Pring

Kawih kaulinan ieu dipakena ku barudak bari dariuk ngajajar, atawa  ngariung bari nyanghunyar. Bari ngawih, bincurang atawa tuur ditepakan.  Dina mandakeun budak nu katepak panungtung kudu mintelkeun sukuna jadi  emok. Rakitanna kieu :

Prang-pring-prung, Sabuluh buluh gading

Saunda unda perang, Nya perang di pangadegan

Turune puyuh, Hayam jago babaranten

Dikencreng-kencreng kucubung

Kucubung kuruwak dugel, Mana dugel ka si muntel

Telur jalu kembang kumengger geyel

Aya oge rakitan nu lian :

Prang-pring prang-pring, saunda unda perang

Nya perang di pangadegan, surundeng puyuh

Hayam jago babarancang

Dikencreng-kencreng kucubung

Kucubung kuruwek dugel mintel

Mintel si mintel ka taneuh cepel, mintel !

Eundeuk-Eundeuk Cang

Kawihna digunakeun kubarudak bari eundeuk-eundeukan dina dahan tatangkalan, dikawihkeunna di aleu-aleu. Rakitanna kieu :

Eundeuk-eundeuk cang lagoni

Meunang peucang sahiji

Leupas deui ku nini

Beunang deui ku aki

Rakitan nu lianna :

Eundeuk-eundeukan lagoni

Meunang peucang sahiji

Leupas deui ku nyai

Beunag deui ku santri

Leupas deui ku ku nini

Beunang deui ku aki

Ambil-Ambilan

Laguna dikawihkeun ku dua rombongan, ngajajar pahareup-hareup. Ngawihna  siligenti patembalan. Budak nukapilih ku rombongan nu kabagian milih  disebut ngaranna tuluy pindah ka rombongan nu sejen. Pindahna bari  engke-engkean, sarta disurakan : “maling endog” ku rombongan  ditinggalkeun. Ari rakitanna kieu geura :

- Ambil-ambilan, turuktuk hayam samantu

+ Saha nu diambil te, kami mah teu boga incu

- Si Anu nu kadieu, purah nutu purah ngejo, purah ngasakan baligo

+ Nyerieun sukuna, kacugak ku kaliage

- Aya ubarna, urat munding campur rage tiguling nyocolan dage, nyocolan dage…… ” maling endog….”

Ayang-Ayang Gung

Tah kawih nu ieu mah dilagukeun bari ayang-aayangan, pauntuy-untuy.  Biasana mangrupa lagu panganteur pikeun kaulinan ucing kuriling atawa  ucing peungpeun. Rakitan kawihna kieu :

Ayang-ayang gung, gung goongna rame

Menak Ki Mas Tanu, nujadi wadana

Naha maneh kitu, tukang olo-olo

Loba anu giruk, ruket jeung Kumpeni

Niat jadi pangkat, katon kagorengan

Ngantos Kangjeng Dalem, lempa lempi lempong

Ngadu pipi jeung nu ompong, jalan ka Batawi ngemplong

Ucing Goti

Kaulinan Ucing Goti mah make batu nu gumantung rek ucing-ucinganna, ngan  aya hiji batu dicirian keur nu jadi ucingna. Nyieun kalang  buleud  atawa masagi. Unggal nu miluan boga tempat masing-masing. Bari ngawih  Ucing Goti batu ku leungeun di puter maju ka gigireunna, pas kabagean  batu nu dicirian tah eta nu jadi ucing gotina. Biasana nu ucing sina  ngawih atawa jadi ucingna. Rarakitanna kieu :

Goti ala goti nagasari, riuh rawa-rawa tanjung goti

si goti sedang apa, bakul ta bakul endong

 si nandang ta ula-elo jadi kodok !

Sur-Ser

Lamun kawih kaulinan sur-ser mah biasana dipake ku kolot baheula keur  ngajampean anakna atawa incuna mun aya kasakit dina sampeanna. Siga kieu  unina rakitan kawihna teh :

sur-ser sur-ser, angeun aing acan asak

disuluhan ku taraje, tarajena meunang ngala

meunang ngala ti bobojong, bobojong nu aki endong

dug-dug clek sambel goang

dug-dug clek sambel goang

Cageur cu, ah… kitu jampena

TI : pesbuk,Dok-Grup KAKANCAH KANA BALIGA SUNDA

Cag.